Webtoepassing socio-economische mobiliteit

Opbouw van de webtoepassing

Deze webtoepassing heeft als doel de socio-economische evolutie van de populatie opgenomen in het datawarehouse arbeidsmarkt en sociale bescherming na te gaan doorheen de tijd, zowel vooruit- als achteruitkijkend.

In deze toepassing staat de socio-economische positie van het individu centraal. De socio-economische positie is gebaseerd op de variabele nomenclatuur van de socio-economische positie (1998-2002, vanaf 2003), die hieronder zal worden toegelicht. In deze toepassing wordt de socio-economische positie van de volledige populatie op het einde van het jaar beschouwd, en dit voor een periode van twintig jaar. De gebruiker heeft de mogelijkheid om één of meerdere categorieën (bv. loontrekkende, zelfstandige, werkzoekende,…) van die socio-economische positie te kiezen voor een bepaald jaartal, en dan na te gaan naar welke categorieën de betrokken populatie evolueert of vanuit welke categorieën ze vandaan komt. Daarnaast kan er over de beschouwde populatie meer details worden gevraagd over de woonplaats, het geslacht, de leeftijdsklasse en het arbeidsregime (RSZ 1997-2002, RSZ vanaf 2003, RSZPPO 1997-2004, RSZPPO vanaf 2005 en RSZ vanaf 2017). In het volgende paragrafen zullen deze variabelen nader worden toegelicht. Er kunnen ook voorwaarden worden opgelegd voor de tussenliggende jaren.

Gegevens over de socio-economische positie

De gegevens over de socio-economische positie zijn opgenomen in de variabele socio-economische positie.

De socio-economische positie is gebaseerd op de variabele nomenclatuur van de socio-economische positie. Deze variabele geeft de belangrijkste socio-economische positie weer die het individu inneemt. Ieder individu in het datawarehouse krijgt één en slechts één positie toegewezen. Voor een uitgebreide beschrijving van de variabele nomenclatuur van de socio-economische positie wordt verwezen naar de variabele variabele nomenclatuur van de socio-economische positie (1998-2002, vanaf 2003). In dit schema wordt voor iedere socio-economische positie in de webtoepassing de overeenstemmende nomenclatuurcode(s) weergegeven:

Bij deze indeling kunnen de volgende opmerkingen worden geformuleerd.

• Er dient te worden vermeld dat deze categorie 'andere' een lichte onderschatting inhoudt. Dit wordt verklaard door het feit dat het datawarehouse arbeidsmarkt en sociale bescherming niet de volledige bevolking maar ongeveer 98% dekt. Deze onderschatting verdwijnt vanaf 2005.
• Bij de werkenden ontbreken de loontrekkenden die werken bij een werkgever die niet bijdrageplichtig is ten aanzien van de RSZ of RSZPPO (nu na fusie RSZ). Daartoe behoren onder andere de zeelieden van de Belgische koopvaardij (aangegeven bij de Hulp- en Voorzorgskas voor Zeevarenden) tot en met 2017 (vanaf 2018 zijn ze opgenomen in de gegevens van de RSZ), de personen aangegeven bij de Dienst voor de Overzeese Sociale Zekerheid (personen die hun beroepsactiviteit uitoefenen in een land dat geen deel uitmaakt van de Europese Economische Ruimte en gebruik maken van de niet-verplichte sociale verzekering), de grensarbeiders die in het buitenland werken, huishoudpersoneel dat niet is aangegeven bij de RSZ, werknemers bij de vestigingen in België van internationale organisaties (Europese Unie, NATO, ...) en de 'coöperanten'.
• Bij de populatie van de rechtgevende kinderen op kinderbijslag gaat het het niet om alle rechtgevende kinderen, maar alleen om de kinderen die niet werken in een "reguliere" job of kinderbijslag cumuleren met (equivalent) leefloon. Deze populatie werd bepaald aan de hand van de bestanden van de RKW en het RSVZ (later FAMIFED, vanaf 2014). Voor 2007 zijn de kinderen van werkenden bij overheidsinstellingen die zelf kinderbijslag uitbetalen niet opgenomen, met uitzondering van de Post en de NMBS. Vanaf 2007 wordt die ontbrekende groep geleidelijk aan opgevuld. In de periode 2004-2007 zitten ook de kinderen van wie de bijslag wordt uitbetaald door de Centrale Dienst der Vaste Uitgaven (CDVU) niet in de hier afgebakende groep van rechtgevende kinderen. Vanaf 2007 is er dus geleidelijk aan een stijging merkbaar in de populatie van rechtgevende kinderen op kinderbijslag, maar deze populatie is tot de oprichting van FAMIFED in 2014 niet volledig. In 2019 hield FAMIFED op te bestaan. Vlaanderen en de Duitstalige Gemeenschap beheren vanaf dan zelf hun kinderbijslaggegevens. Voor Brussel, Wallonië en de Duitstalige Gemeenschap zet ORINT het kadaster van FAMIFED nog een aantal jaren voort. Voor de jaren 2019 en 2020 werden de data van Vlaanderen en FAMIFED gebruikt. Vanaf 2021 worden de gegevens van de regionale instellingen gebruikt (VUTG/Opgroeien, Iriscare, AVIQ, Ministerium der Deutschsprachigen Gemeinschaft)
• De populatie met betrekking tot de socio-economische statuten 'werkzoekend', 'volledige onderbreking van de loopbaan', 'vrijgestelde werkzoekende' en 'volledig bruggepensioneerd' (RVA) is pas pensioengerechtigd vanaf de eerste dag van de maand volgend op hun 65ste verjaardag. De personen die voorkomen in de leeftijdscategorie 65 tot 79 van de globale indeling in leeftijdsklassen of in de leeftijdscategorie 65 tot 69 van de gedetailleerde indeling zijn in de maand van de meting 65 jaar geworden.

Woonplaats

De woonplaats wordt weergegeven volgens twee geografische niveaus : het gewest en het rijk met inbegrip van het buitenland en woonplaats onbekend. De groepen "buitenland" en "onbekend" bevatten de personen die in het buitenland wonen of van wie de woonplaats onbekend is en die een band hebben met de Belgische sociale zekerheid. In deze webtoepassing worden buitenland en woonplaats onbekend samengenomen. De woonplaats heeft steeds betrekking op 31 december om middernacht (dit is in feite 1 januari van het jaar erop).

Persoonskenmerken

De persoonskenmerken bevatten gegevens over het geslacht en de leeftijd (in klassen).

De leeftijd wordt ingedeeld in klassen.

Het feit dat het geslacht en/of de leeftijdsklasse de waarde onbekend kan aannemen vloeit voort uit het feit dat deze webtoepassing het resultaat is van een koppeling van administratieve databanken waarbij het principe van originele bron gehanteerd wordt. De afstemming van deze bronnen is nooit perfect, vandaar dat het kan gebeuren dat er voor sommige personen geen geslacht of leeftijd kan worden teruggevonden.

Het arbeidsregime

Dit gegeven heeft betrekking op de loontrekkende tewerkstelling.

Iedere loontrekkende heeft één van de volgende socio-economische posities:

• Loontrekkend.
• Loontrekkend en zelfstandige/helper - voornaamste job loontrekkend.
• Loontrekkend en zelfstandige/helper - voornaamste job zelfstandige.
• Loontrekkend en zelfstandige/helper - voornaamste job helper.

Dit betekent dat de bovenstaande variabelen slechts betekenisvolle waarden hebben voor deze socio-economische posities. Voor de andere socio-economische posities staat er “niet van toepassing”.

Het scharnierjaar 2003

Het jaar 2003 is in deze toepassing een scharnierjaar. Vanaf dan is de populatie in grote lijnen de bevolking wonend in België en de groep van personen wonend in het buitenland die een band hebben met de Belgische sociale zekerheid (voor de jaren 2003-2004 dekt het datawarehouse ongeveer 98% van de Belgische bevolking, vanaf 2005 100%). Voor 2003 is de populatie de groep van personen die een dossier heeft bij de instellingen RIZIV, RKW ( later FAMIFED), RSVZ, RSZ, RSZPPO (nu na fusie RSZ) of RVA, aangevuld met hun gezinsleden, ongeacht of zij zelf een dossier hebben bij deze instellingen, wat ongeveer 85 à 90% van de bevolking dekt. Ook de groep van personen wonend in het buitenland die een band hebben met de Belgische sociale zekerheid is kleiner, omdat alleen de personen beschouwd worden van de bovenvermelde instellingen van sociale zekerheid. Voor een precieze omschrijving van de populatie opgenomen in het datawarehouse over de jaren heen wordt verwezen naar de rubriek over het datawarehouse (structuur, populatie).

Dit heeft ook implicaties voor het gebruik. Wanneer een jaartal vóór 2003 gekozen wordt als vertrekpunt, moet er rekening gehouden worden met het feit dat een aantal socio-economische posities niet kunnen gekozen worden en dat niet de volledige Belgische bevolking van dat jaartal kan opgevolgd worden, maar ongeveer 85 à 90%. En wanneer er voor de Belgische bevolking van een jaartal na 2002 teruggekeken wordt in de tijd om na te gaan vanwaar deze populatie komt, dan zal er voor een deel van de bevolking geen significante socio-economische positie kunnen bepaald worden, omdat ze tot de categorieën recht op maatschappelijke integratie - recht op maatschappelijke hulp, rechtgevend kind voor kinderbijslag, arbeidsongeschiktheid of persoon met een tegenmoetkoming aan personen met een handicap (IVT) behoren, statuten die niet gedefinieerd worden vóór 2003. Ze krijgen dan de waarde “andere” voor de socio-economische positie.

Gebruik van de webtoepassing

U dient vooreerst het jaar van het start- en eindpunt in te geven.

Daarna kunt u de variabelen kiezen die u wenst op te vragen voor het jaar van het startpunt.

Vervolgens kunt u de variabelen kiezen die u wenst op te vragen voor het jaar van het eindpunt.

Indien u wenst dat de variabelen ook effectief worden weergegeven in de gevraagde tabel, dient u "Weergeven in het resultaat" aan te vinken.

U heeft ook de mogelijkheid om voorwaarden op te leggen voor alle variabelen voor de tussenliggende jaren. De selectie van de waarden gebeurt op dezelfde wijze. Er is echter geen mogelijkheid om deze variabelen ook weer te geven.

De documentatie kan ook geconsulteerd worden tijdens het werken met de webtoepassing.

De webtoepassing starten

Verantwoordelijkheid

Deze webtoepassing werd opgesteld op basis van het datawarehouse arbeidsmarkt en sociale bescherming. Het datawarehouse arbeidsmarkt en sociale bescherming is een samenwerkingsverband tussen het AHOVOKS, het ARES, AVIQ, de CREF, FAMIFED, FEDRIS, de FOD Buitenlandse Zaken, de FOD SZ, de FPD, IRISCARE, de KBO, de KSZ, het Ministerium der Deutschsprachigen Gemeinschaft, het NIC, de POD Maatschappelijke Integratie, het RIZIV, de RJV, het RSVZ, de RSZ, de RVA, Sigedis, STATBEL, het VAPH, de VDAB/FOREM/Actiris/ADG, de VSB en de VUTG. Het Steunpunt Werk van de KU Leuven, het Centre METICES van de ULB en het Centrum voor Sociologisch Onderzoek (CESO) van de KU Leuven verlenen wetenschappelijke ondersteuning.

De hogervermelde deelnemende instellingen van sociale zekerheid hebben de gegevens met de nodige zorgvuldigheid samengebracht. Ze kunnen echter op geen enkele wijze aansprakelijk worden gesteld voor eventuele foutieve informatie die desondanks in deze webtoepassing zou zijn opgenomen.